َیشه

شیشه تزئینی

خودکارآمدی یکی از شیشه تزئینی مؤلفه­های کسب موفقیت و سازش یافتگی است و در حیطه روان­شناسی مثبت جای می­گیرد. سازه­ی خودکارآمدی به اعتقاد فرد مبنی بر توانایی انجام تکلیف در شرایط خاص اشاره دارد. علاوه بر این، نوع دیگر خودکارآمدی، به باور کلی فرد در مورد توانمندی و استعدادهایشان اثرات شیشه تزئینی بر اعمال آن­ها دارد و مهم­ترین عامل تعیین کننده رفتار است. اگر چه عوامل دیگری وجود دارند که به عنوان برانگیزنده­های رفتار انسان عمل می­کنند، اما همه آن­ها تابع باور فرد هستند (اثرزاده، بجانی و ملکی­نیا، 1390).

 

آینه تزئینی

خودکارآمدی از نظریه شناخت آینه تزئینی بندورا (1997؛ به­نقل از مرادی، 1389). روان­شناس مشهور، مشتق شده است که به باورها یا قضاوت­های فرد به توانایی­های خود در انجام وظایف و مسئولیت­ها اشاره دارد. نظریه شناخت اجتماعی مبتنی بر الگوهای سه جانبه، رفتار، محیط و فرد است. این الگو به ارتباط آینه تزئینی بین رفتار، اثرات محیطی و عوامل فردی (عوامل شناختی، عاطفی و بیولوژیک) که به ادراک فرد برای توصیف کارکردهای روان­شناختی اشاره دارد، تاکید می­کند.

 

آینه کاری

بر اساس این آینه کاری ، افراد در یک نظام علیت سه جانبه بر انگیزش و رفتار خود اثر می­گذارند. او اثرات یک بعدی محیط بر رفتار فرد که یکی از فرضیه­های مهم روان­شناسان رفتارگرا بوده است، را رد کرد. او معتقد است انسان­ها دارای نوعی نظام خودکنترلی و نیروی خودتنظیمی هستند و توسط آن نظام  آینه کاری بر افکار، احساسات و رفتارهای خود کنترل دارند و در سرنوشت خود نقش تعیین کننده­ای ایفا می­کنند. بدین ترتیب رفتار انسان تنها در کنترل محیط نیست بلکه فرایند­های شناختی نقش مهمی در رفتار آدمی دارند. عملکرد و یادگیری انسان متأثر از گرایش­های شناختی، عاطفی و احساسات، انتظارات، باورها و ارزش­هاست. آینه کاری روی دیوار موجودی فعال است و بر رویدادهای زندگی خود اثر می­گذارد. انسان تحت تأثیر عوامل روان­شناختی است و به­طور فعال در انگیزه­ها و رفتار خود اثر دارد.

 

استین گلاس

بر اساس نظر استین گلاس (1997؛ به­نقل از مرادی، 1389)، افراد نه توسط نیروهای درونی رانده می­شوند، نه محرک­های محیطی آن­ها را به عمل سوق می­دهند، بلکه کارکردهای روان­شناختی، عملکرد، رفتار، محیط و محرکات آن را تعیین می­کند. هم­چنین بندورا (1997؛ به­نقل از مرادی، 1389) مطرح می­کند که خودکارآمدی، توان سازه­ای است که بدان وسیله، مهارت­های شناختی، اجتماعی، عاطفی و رفتاری انسان استین گلاس تحقق اهداف مختلف به گونه­ای اثربخش ساماندهی می­شود. به نظر وی داشتن، مهارت­ها و دستاوردهای قبلی افراد پیش­بینی کننده­های مناسبی برای عملکرد آینده افراد نیستند، بلکه باور انسان درباره توانایی­های خود در انجام آن­ها بر چگونگی عملکرد خویش مؤثر است.

بین داشتن مهارت­های مختلف با توان ترکیب آن­ها به روش­های مناسب برای انجام وظایف در شرایط گوناگون، تفاوت آشکار وجود دارد. افراد کاملاً می­دانند که باید چه استین گلاس را انجام دهند و مهارت­های لازم برای انجام وظایف دارند، اما اغلب در اجرای مناسب مهارت­ها موفق نیستند.

نقشه دکو برای شیشه و اینه تزئینی