َیشه

شیشه ویترای حسابداری، هزینه فرصت سرمایه گذاری در سهام شرکت را در نظر نمی­گیرد، به گونه­ای که در صورت لحاظ نمودن آن ممکن است شیشه ویترای نه تنها سود نبرند، بلکه متحمل زیان نیز شوند. سود حسابداری، ریسک یا مخاطره سود را در نظر نمی­گیرد. شاید سایر اطلاعات در مقایسه با شیشه ویترای حسابداری، برای تصمیم­گیری­های سرمایه­گذاران و سهامداران مفیدتر باشد (شباهنگ، 1387).

آدام اسمیت[1] نخستین استین گلاس بود که سود را به عنوان افزایش ثروت تعریف کرد. بیشتر  کلاسیک­ها ، به ویژه مارشال[2] به پیروی از اسمیت به مفهوم سود توجه کردند و آن را به مفهوم یا تصوری که از شیوه عملیات تجاری یا کسب و کار داشتند، مربوط نمودند (شباهنگ، ویترای روی شیشه).

 آینه کاری اقتصادی از تفاوت مجموع درآمدها و مجموع هزینه های فرصت بدست می­آید. هزینه­های فرصت، همواره بیش از هزینه های آینه کاری مدرن و حسابداری هستند. سود اقتصادی از صنعت به صنعت متفاوت می­باشد. پنج نظریه بسیار معروف در حوزه کسب و کار از سود اقتصادی آینه کاری روی دیوار می­کنند که عبارتند از  :

• نظریه شیشه دکوراتیو  و یا آینه دکوراتیو [3] : هنگامی که مالکان شرکت اقدام به سرمایه­گذاری در شرکت می­کنند آنها مسئولیت مقدار معینی از ریسک را می­پذیرند. برای جبران این مقدار آینه کاری منزل در سرمایه گذاری شان شرکت به یک متوسط بازده سود اقتصاد بالایی نیازدارد. برای مثال شرکت دارای سرمایه گذارانی مانند سرمایه گذاران مشترک ( ریسک پذیر)[4] یا سرمایه گذاران مالک[5] می­باشد .
• نظریه تعادل شیشه تزئینی و آینه تزئینی [6] : هرشرکتی باید برای بدست آوردن نرخ سود عادی خود تلاش کند. به     هرحال، هر شرکتی فرصتی برای به دست آوردن نرخ­های سطوح بالا یا پایین سود در هر زمانی دارد. .نظریه امتیاز انحصاری[7] : ممکن است شرکتی در یک آینه آنتیکزمانی فرصت یابد بر صنعت مربوطه چیره شود و نرخ بازده بالایی را به مدت زمان طولانی بدست آورد . این گونه شرکت­ها تمایل دارند که با استفاده از صرفه جویی به مقیاس^[8] ، کنترل منابع طبیعی ضروری ، کنترل حق انحصاری معنوی[9] و یا محدودیت های آینه تایل مدت زمانی بر بازار تسلط یابند. مانند شرکتهای فعال در صنایع همگانی از قبیل آب و برق و تلفن .

[google_map src=""]

[1] Adam Smith

[2] Marshal

[3] Risk-Bearing Theory

[4] Venture Capitalists

[5] Angel Investors

[6] Dynamic Equilibrium Theory

[7] Monopoly Rheory

[8] Economics of Scale

[9] Crucial Patents

گودفری[1]  ( آینه کاری روی دیوار ) و همکارانش در کتاب ­« تئوری حسابداری » آینه کاری روی دیواررا اینگونه تعریف می­کند: « هنگامی که حقوق صاحبان سرمایه بر حسب ارزش و در یک مقیاس معین بیان گردد، سود عبارت از تغییر در سرمایه (حقوق صاحبان آینه کاری روی دیوار) یک واحد انتفاعی بین دو دوره زمانی باستثنای تغییرات ناشی از سرمایه گذاری و توزیع سود به صاحبان سهام است. »

از دیدگاه عملی شیشه دکوراتیو حسابداری را بدین­گونه تعریف کرده­اند:

تفاوت بین ویترای روی شیشه تحقق یافته ناشی از معامله های دوره و بهای تمام شده منقضی شده مربوطه. تعریف مزبور، بیانگر این است که استین گلاس حسابداری دارای پنج ویژگی است :

سود حسابداری مبتنی بر معامله های آینه کاری است که شرکت آنها را انجام داده است. برحسب سنت، حرفه حسابداری برای محاسبه سود از روش معاملاتی استفاده کرده است. این معامله می­تواند درون سازمانی یا برون سازمان باشد.

•  آینه کاری مدرن حسابداری بر مبنای فرض دوره زمانی، به عنوان یک امر بدیهی، قراردارد و به عملکرد مالی شرکت در طی یک دوره زمانی مفروض یا مشخص اشاره دارد.
• سود حسابداری که بر مبنای اصل تحقق درآمد آینه دکوراتیو، ایجاب می کند تا درآمد تعریف شود، آن را اندازه گیری و ثبت نمود .
• سود حسابداری ایجاب می­کند که بهای جاری را بر حسب بهای تاریخی اندازه­گیری کرد، یعنی باید اصل بهای تاریخی را به صورت دقیق رعایت نمود. یک دارایی بر مبنای بهای تمام شده (بهای خرید).ثبت می­شود تا زمانی که فروش تحقق یابد، ودرآن زمان هرنوع تغییری درارزش ثبت می­شود.
• سود حسابداری ایجاب می­کند که درآمدهای تحقق­یافته دوره در رابطه با هزینه­های مربوط، مناسب یا ذیربط مورد توجه قرارگیرند. از این رو، سود حسابداری بر مبنای اصل تطابق قرار دارد. اصولاً برخی از هزینه ها، هزینه دوره هستند که به درآمد تخصیص می­یابند و برخی دیگر به آینه آنتیک دارایی به دوره بعد منتقل می­شوند.

برخی از شیشه تزئینی و آینه تزئینی که برسود حسابداری در قالب سنتی آن وارد آمده به شرح زیر می­باشند:

• هنوز فرمول روشنی برای محاسبه سود حسابداری ارائه نشده­است.
• سود حسابداری یک معیار کوتاه مدت است و منافع بلند مدت را مد نظر قرار نمی­دهد،         به­گونه­ای که ممکن است سود فعلی به قیمت از دست­دادن سودهای آتی تحصیل شده­باشد.
• سود حسابداری، ارزش زمانی پول و تغییرات در سطح قیمت­ها را در نظر نمی­گیرد.
• سود حسابداری به دلیل اینکه مبتنی بر روش های اختیاری حسابداری تعهدی و برآوردها     می­باشد، می­تواند تحت تاثیر فنون و روش­های مختلف مدیریت سود قرارگیرد.
• تغییر سطح قیمت­ها ، معنای سود محاسبه­شده برمبنای پول تاریخی را تغییر داده­است.

[1] Godfrey

[google_map src=""]

استین گلاس

به عنوان استین گلاسبرای سرمایه گذاری وتصمیم گیری می­باشد. معمولاًچنین فرض می­شود  که سرمایه­داران می­کوشند با توجه به درجه قابل قبولی از ریسک  بازده مبلغی را که استین گلاسمی­کنند، به حداکثر برسانند. کمیته گزارشگری برون استین گلاس وابسته به انجمن حسابداری آمریکا براین باور بود که توانایی سازمان در پرداخت سود تقسیمی تابعی از متغیرهای زیر است:

• ویترای روی شیشه جریان های نقدی حاصل از عملیات
• جریان های نقدی شیشه ویترای
• جریان نقدی حاصل از آینه کاری در سطح یا میزان سرمایه گذاری به­وسیله سهامداران و اعتبار دهندگان
• جریان های آینه کاری مدرن حاصل از سرمایه گذاری در دارایی ها
• جریان های نقدی حاصل از رویدادهای تصادفی
• نگرش مدیریت نسبت به موجودی اقتصاد
• روش سود تقسیمی، که به صورت نقد پرداخت می­شود.

ولی تردیدی نیست که نمی­توان با استفاده از شیشه دکوراتیو  و یا آینه دکوراتیو حسابداری بسیاری از این متغیرها را پیش بینی کرد.  گذشته از این، به تدریج بر مفهوم جریان نقدی­ (و نه برسود ) تاکید می­شود.

4 ) آینه آنتیک به عنوان یک ابزار یا وسیله پیش­بینی­کننده که افراد را در امر پیش­بینی سودها و رویدادهای اقتصادی یاری می­دهد، مورد تصور است. در واقع ثابت شده است که برای پیش بینی مقادیر سود  می­توان از دو مبنا­(­برمبنای بهای تاریخی و ارزش جاری­)­استفاده کرد. سود شامل نتیجه­های­«­عملیاتی یا سود عادی » و نتیجه­های « غیرعملیاتی یا سود و زیان غیرعملیاتی ناشی از رویدادهای غیرمتقربه » می­شود، که مجموع آنها با سود خالص برابراست. فرض براین است که سود عادی امری جاری و مستمر است ولی سود و زیان غیرعملیاتی ناشی از رویدادهای غیرمترقبه چنین نیست. آینه کاری روی دیوار نشان می­دهد که برای پیش بینی سود آینده، سود عادی یا جاری نسبت به سود خالص برتری دارد، زیرا گاهی مدیریت برای موجه نمودن روند سود و حفظ قیمت سهام و سهامداران­، اقدام به هموارسازی سود می­نماید. هموارسازی سود چنین تعریف شده­است­:­ « کاستن آگاهانه از نوسان­های سود و رساندن آن به سطحی که برای یک شرکت عادی باشد ­»­. تعریف مزبور به این معنی است که بین تعداد زیادی رویه شیشه تزئینی و آینه تزئینی و معیارهای اندازه­گیری، یکی را انتخاب کرد تا رفتار نوسانی سود حسابداری به حداقل ممکن برسد .

[google_map src=""]

شرکت ویترای روی شیشه : طبق مدل والتر شرکت های رشدی، شرکت­هایی هستند که در آنها نرخ بازده سرمایه­گذاری (r) بزرگتر از هزینه سرمایه است (r>k) ویترای روی شیشهاین­است که مؤسسات مزبور دارای فرصت­های سرمایه­گذاری سودآور متعددی می­باشند(اسلامی بیدگلی، 1381). شرکت ویترای روی شیشه  طبق مدل والتر شرکت های معمولی، شرکت­هایی هستند که در آنها نرخ بازده سرمایه­گذاری (r) برابر با هزینه سرمایه است (r=k) و در این موسسات خط و مشی تقسیم سود بر ارزش سهام تاثیری ندارد (اسلامی بیدگلی، 1381).

شرکت شیشه ویترای: طبق مدل والتر شرکت­های نزولی، شرکت­هایی هستند که در آنها نرخ بازده     سرمایه­گذاری (r) کوچکتر از هزینه سرمایه است(r<k) (اسلامی بیدگلی، 1381).

بازده آینه کاری: بازده هر سهم برابر با تغییرات قیمت سهام نسبت به سال گذشته بعلاوه سود تقسیمی هر سهم در پایان سال می­باشد (اسلامی بیدگلی، آینه کاری مدرن).

در این فصل به آینه کاری منزل و تفصیل مطالبی می­پردازیم، که به لحاظ تئوریکی زیرساخت­هایی مفهومی برای موضوع مورد مطالعه فراهم می­آورند. هر تحقیق و پژوهش علمی که صورت می­گیرد بر پایه­ی ارکان و نتایج مطالعات و تحقیقات پیشین استوار است. در این فصل شیشه دکوراتیو  و یا آینه دکوراتیو دستاوردهای تحقیقاتی پژوهشگران قبلی در ارتباط با موضوع مورد نظر شناسایی می­شوند.

  در ارتباط با آینه آنتیک تحقیق حاضر مفاهیم مربوط به روشها و تئوری های تقسیم سود و بازده سهام شرکت ها مورد کندوکاو بیشتر قرار می­گیرند. همچنین چندین نمونه از پژوهشهای مرتبط پیشین در این فصل ارائه شده است.

2-2) بخش اول:سود و روشهای تقسیم سود

2-2-1)تئوری . آینه تایل [1]

  تئوری و نحوه محاسبه سود در کانون ادبیات حسابداری مدیریت و مالی قرار می­گیرد. اقتصاددانان برای بهبود مفاهیم سود و انطباق آن با مشاهدات دنیای واقعی کوشش زیادی کرده­اند اما در حل آینه کاری روی دیوار مربوط به اندازه گیری سود موفقیت چندانی نداشته­اند. لیکن حسابداران برای اندازه­گیری سود، قواعد دقیقی را به کارگرفته و به موضوع نزدیکی آن به مفاهیم اقتصادی نیز توجه چندانی نکرده­اند. درنتیجه مفهوم سود هنوز هم دستخوش تفسیرهای گوناگونی قرار می­گیرد (شباهنگ، استین گلاس).

[1] Profit Theory